فهرست محتوا
بهترین مکان برای تماشای ستارگان
تماشای آسمان پرستاره در شب یکی از لذتهای بزرگ زندگی است که به لطف شهرنشینی از آن محروم هستیم. حدود ۸۰ درصد از آمریکاییها که در نواحی شمالی آمریکا زندگی میکنند به دلیل آلودگیهای نوری قادر به تماشای ستارگان در شب نیستند. البته تهران خودمان همدست کمی از آمریکای شمالی ندارد! نور ماشینها، خیابانها و هزاران نور مزاحم دیگر در شب، لذت تماشای ستارگان در شب را از ما گرفته است.
به دلیل گسترش شهرها و آلودگیهای هوا و همینطور آلودگیهای نوری، تماشای ستارگان در آسمان شب ممکن نیست. اما مکانهایی در دنیا وجود دارند که آسمانی صاف با کمترین آلودگی نوری دارند. در این مناطق، پس از غروب آفتاب، میلیاردها ستاره در آسمان میدرخشند. بدون هیچ وسیلهای میتوانید از تماشای این مناظر شگفتانگیز و کهکشان باشکوه، لذت ببرید. تورهای تماشای ستارگان در حال حاضر به یکی از پرطرفدارترین تورهای صنعت گردشگری تبدیلشده است. اگر قصد رفتن به تور مشاهده آسمان شب را دارید باید خود را برای تاریکترین مکانها آماده کنید، چون در آنجا دیگر خبری از آلودگی نوری نیست.
مکانی تاریک با رطوبت هوای کم، محلی مناسب برای تماشای یک آسمان پر از ستاره است. مکانهایی وجود دارند که ازنظر علمی بهترین مکانها برای مشاهده بهتر آسمان شب است، تقریبا در تمام قارههای دنیا این مکانها وجود دارند.
1.کویر آتاکاما، شیلی
کویر آتاکاما، یکی از خشکترین بیابانهای دنیا است و در آمریکای جنوبی قرار دارد. فقط کافی است یکبار برای تماشای ستارگان به این کویر بروید، دیگر دوست ندارید از آن خارج شوید. موقعیت جغرافیایی و عوامل محیطی در این کویر به گونهای است که در شب صور فلکی به خوبی قابل مشاهده هستند، با خیال راحت بدون کمترین تلاشی، کهکشان راه شیری را ببینید!
مناطق زیادی در شیلی برای مشاهده ستارگان مناسب هستند، سن پدرو آتاماما در شمال شیلی (در فصل تابستان)، آلتی پلانو (در فصل زمستان) بهترین مکانها برای تماشای ستارهها است. آسمان بیابان آتاکاما در بیشتر روزهای سال صاف و پرستاره است، راه رفتن بر روی خاک سرخ بیابان و تماشای آسمانی رنگارنگ حس قدم زدن بر روی مریخ را به انسان میدهد.
رصدخانه لاسیلا (La Silla Observatory)، بیابان اتاکاما، شیلی
لا سیلا نیز مانند پارانال رصدخانه ای با تلسکوپ ESO در شیلی است. این رصدخانه بالای قله لا سیلا قرار گرفته است که حدود 8000 فوت بالاتر از سطح دریا قرار دارد و این بدان معناست که این ناحیه آلودگی هوا ندارد و 300 روز از سال آب و هوای خوبی دارد و این شرایط آب و هوایی برای رصد آسمان عالی محسوب می شود.
در لا سیلا کلکسیونی از تلسکوپ ها وجود دارد، ولی یکی از مشهورترین آنها تلسکوپ High Accuracy Radial Velocity Planet Searcher نام دارد که دائماً در حال رصد سیارات فراخورشیدی است. بازدید از این رصدخانه توسط تورهای رایگان با راهنما در روزهای شنبه مقدور است، ولی باید از قبل رزرو شود. در ماه های آگوست و جولای به علت احتمال کولاک و بوران تور برگزار نمی شود.
2.مائونا کیا (Mauna Kea)، هاوایی
مائونا کیا به زبان محلی به معنای کوه سفید، آتشفشانی خاموش در جزایر هاوایی است که ارتفاع آن از سطح دریا ۴۲۰۷ متر و از کف اقیانوس ۱۰۱۰۰ متر است. از آخرین فوران آتشفشانی آن، ۴۶۰۰ سال میگذرد. از آنجایی که بیشتر این کوه در زیر آب قرار دارد، ارتفاع آن را از سطح اقیانوس میسنجند.
با توجه به شرایط آب و هوایی ثابت و ارتفاع قله، این مکان، محل مناسبی برای ستارهشناسان و اهل نجوم شناخته شده است و از سال ۱۹۶۴ که جادهی مناسبی برای قله ساخته شده، تلسکوپهای متعددی برای رصد ستارگان احداث شده است. رصدخانهی مونوکی یکی از مراکز علمی دانشگاه هاوایی است و تلسکوپهایی قوی برای مطالعات رصدخانهای دارد.
تورهای متعدد رصد ستارگان برای این منطقه وجود دارد. بین ۵۰۰۰ تا ۶۰۰۰ گردشگر در سال، به قلهی این کوه سفر میکنند.
رصدخانه مونا کی (Mauna Kea)، هاوایی، ایالات متحده
این رصدخانه در مونا کی هاوایی و 14000 فوت بالاتر از سطح دریا قرار گرفته است که در این ناحیه در 90 درصد ایام سال آسمان صاف است و در نتیجه این کوه آتشفشانی مکانی محبوب برای منجمین است. تعجبی ندارد که 11 کشور در این ناحیه چادر می زنند تا پایگاهی برای استفاده از یکی از بزرگترین تلسکوپ های دنیا داشته باشند.
بازدیدکنندگانی که نمی خواهند دچار بیماری ناشی از ارتفاع شوند، می توانند پائین تر از قله مستقر شوند که آن هم 9300 فوت بالاتر از سطح دریاست. در این ناحیه تلسکوپ هایی – از جمله تلسکوپ خورشیدی با فیلترهای محافظتی برای مشاهده خورشید – وجود دارد که برای استفاده عمومی قرار داده شده اند. مرکز اطلاعات عمومی نیز شب ها برنامه های رایگان برای مشاهده آسمان دارد. تورها در روزهای شنبه و یکشنبه در ساعت 1 بعدازظهر برگزار می شوند.
3.پارکهای ملی در جنوب غرب آمریکا
در طی سالهای اخیر سازمان حفاظت محیطزیست آمریکا سعی کرده تا پارکهای ملی این کشور در ایالتهای مختلف را از هر گونه آلودگی نوری و صوتی دورنگه دارد و محیط را هرچه بیشتر به محلی برای آرامش تبدیل کند.
تقریبا تمام پارکهای ملی آمریکا در قسمت جنوب غربی این کشور، برای تماشای آسمان شب مناسب هستند. از جمله این پارکها میتوان به پارک ملی یوتا است که در سال ۲۰۰۷ رکورد بازدیدکننده را زد.بسیاری از ستارهشناسان آماتور برای شروع کار به این پارک میآیند.
ازجمله پارکهای خوب برای مشاهده ستارگان میتوان به پارک ملی آکادیا در شمالی شرقی آمریکا، پارک مونت رینر، یلواستون، بدلندز در داکوتای جنوبی و بیگبند در تگزاس اشاره کرد.
4.لاپالما، جزایر قناری
لاپالما یکی از جزیرههای جزایر قناری در کشور اسپانیا است و پنجمین جزیره بزرگ از مجموعه جزایر قناری محسوب میشود. تماشای ستارگان در کنار اقیانوس یکی از لذتهای بزرگ دنیا است. با توجه به موقعیت این جزیره و احاطه شدن آن با آب، ولی این مکان یکی از بهترین محلها برای تماشای ستارگان است.
پارک ملی تیده در جزیره مجاور لاپالما هم از بهترین مکانها برای تماشای ستارگان است. در این پارک کوه آتشفشانی غیرفعال وجود دارد که علاقهمندان به بالای این کوه رفته و در ارتفاع بالاتر آسمان را بهتر میبینند.
رصدخانه روک دو لوس موچاچوس (Roque de los Muchachos Observatory)، لا پالما، اسپانیا
جزایر قناری اسپانیا به شرایط آب و هوایی مناسب برای رصد ستاره ها می بالد، آنقدر که آنها قوانینی به نام “قوانین آسمان” دارند بدین منظور که شرایط آب و هوایی را برای رصد مساعد نگه دارند. در نتیجه بیش از 60 مؤسسه علمی از 17 کشور مختلف جهان آمده اند تا با تلسکوپ های این رصدخانه آسمان را رصد کنند. این رصدخانه روی لبه یک مخروط آتشفشانی قرار گرفته که 8000 فوت بالاتر از سطح دریاست و محل قرار گرفتن تلسکوپ های پیچیده زیادی از جمله تلسکوپ خورشیدی سوئدی، بزرگترین تلکسوپ خورشیدی در اروپا است. تورهای بازدید از این رصدخانه در روزهای سه شنبه، جمعه، شنبه و یکشنبه صورت می گیرند و باید قبلاً به صورت آنلاین رزرو شوند.
5.اوت بک، استرالیا غربی
اوت بک درواقع به بخشهایی از استرالیا میگویند که خشک است و دور از مرکز شهر قرار دارد و همچنین خالی از سکنه است. بدون شک محلی با چنین خصوصیاتی بهترین مکان برای تماشای ستارگان است. پارک ملی نامبانگ یکی از بهترین مکانها برای ستاره شناسان مبتدی است.
رصدخانه سیدنی (Sydney Observatory)، سیدنی، استرالیا
این رصدخانه تاریخی با گنبد مسی اش، بالای تپه رصدخانه قرار گرفته و نه تنها دید کامل و واضحی از آسمان دارد، بلکه دید بسیار خوبی از اسکله سیدنی هم دارد. داخل آن یک کیهان سرا و یک موزه هم وجود دارد و گنجینه ای از تجهیزات ستاره شناسی، اقلیم شناسی و ثبت زمان در آن وجود دارد.
پس از بازدید روزانه می توانید شب به این رصدخانه برگردید و با یکی از تلسکوپ های بزرگ رصدخانه آسمان شب را مشاهده کنید. این رصدخانه هر روز از ساعت 10 صبح تا 5 بعدازظهر به روی بازدیدکنندگان باز است. بازدیدهای شبانه باید از قبل به صورت آنلاین رزرو شوند.
6.پارک ملی ساگارماتا
پارک ملی ساگارماتا محلی حفاظتشده در هیمالیا در نپال شرقی است. دورتادور این پارک ملی با کوه اورست احاطه شده است. روستاهای زیادی در این اطراف منطقه وجود دارند و خود پارک هم، محلی مناسب برای استقرار است.
پارک ملی ساگارماتا با وسعتی معادل 1148 کیلومتر مربع، از کوهستانی ترین مناطق محافظت شده کره زمین بوده و گونه های نادرحیات وحش از جمله لئوپارد برفی را می توان مشاهده کرد.
بیش از 3500 نفر از مردم بومی موسوم به شرپا در دهکده ای نزدیک اورست زندگی می کنند.
محلی ها به اورست می گویند ساگارماتا. کلمه ساگارماتا کلمه ای است ترکیبی که از ساگر(ساغر) و ماثها.
7.پارک چری اسپرینگز (Cherry Springs)، پنسیلوانیا
این منطقه یکی از شناختهشدهترین و محبوبترین مناطق دنیا برای منجمان و علاقهمندان به رصد ستارگان است. این پارک به عنوان اولین منطقهی حفاظتشدهی آسمان شب در پنسلوانیا شناخته میشود. منطقهی حفاظتشدهی آسمان شب محدودهای اطراف یک پارک یا رصدخانه است که از ایجاد آلودگی نوری مصنوعی در آن جلوگیری میشود. به طور مرتب، برنامههای آموزشی و نجومی متعددی در این پارک برای مردم و گردشگران برگزار میشود.
علاوه بر رصد ستارگان، این منطقه امکانات دیگری هم برای گردشگران دارد. دوچرخهسواری کوهستان، کوهنوردی، کمپینگ و اقامت در طبیعت و اسنومبیل سواری از دیگر فعالیتهای تفریحی است که گردشگران در سفر به این منطقه، انجام میدهند. پوشش گیاهی و جانوری منحصربهفرد و غنی اطراف این منطقه هم بسیار جالب توجه است.
8.پارک ملی دث ولی (Death Valley)، کالیفرنیا
زمانی که خورشید در دث ولی غروب میکند، کهکشان راه شیری، زیباتر از همیشه در آسمان تاریک خودنمایی میکند. این منطقه فقط دو ساعت با لاس وگاس فاصله دارد؛ جایی که نور نئونهای تبلیغاتی، اجازهی تماشای آسمان سحرانگیز شب را نمیدهد.
پارک ملی دث ولی، یک پارکی ملی در ایالات متحده است که در شرق سیرا نوادا واقع شده است. این پارک، گرمترین و خشکترین پارک ملی در ایالات متحده و دومین نقطهی کمارتفاع در نیمکرهی غربی است که پستی آن ۸۶ متر زیر سطح دریا است. سالانه بیش از ۷۷۰٬۰۰۰ نفر از پارک ملی دث ولی بازدید میکنند تا ویژگیهای متنوع زمینشناسی، حیات وحش بیابانی، مکانهای تاریخی، چشماندازها و آسمان صاف شبش را مشاهده کنند.
9.پارک ملی جاسپر (Jasper)، کانادا
مسیر زیبای پارک ملی جاسپر در آلبرتای کانادا، از میان جنگل درختان صنوبر و کاج میگذرد و در نهایت به رشتهکوه زیبا و باشکوه راکی کانادا میرسد. این مناظر دیدنی، شبها هم بسیار جذاب و سحرانگیز است.
جشنوارهای به نام Dark Sky هر سال در این منطقه برگزار میشود که برنامههای علمی و آموزشی متعددی از جمله پرتاب موشک برای بچهها و کارگاههای استفاده از تلسکوپ دارد.
پارک ملی جاسپر بزرگترین پارک ملی در رشتهکوه راکی کانادا است که ۱۰٬۸۷۸ کیلومترمربع وسعت دارد. این پارک در ایالت آلبرتا، شمال پارک ملی بنف و غرب شهر ادمونتون قرار گرفته است. یخچالهای طبیعی از منطقه یخی کلمبیا، چشمههای آب گرم، دریاچهها، آبشارها و کوههای متعددی در این پارک وجود دارند.
در سال ۱۹۸۴ این پارک در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شده است.
علاوه بر تفریحات و امکانات ستارهشناسی، فعالیتهای تفریحی دیگری هم در این منطقه وجود دارد. میتوانید در بیش از ۱۰۰ مکان مشخص شده برای کمپ، اقامت کنید و چند ساعتی را در دل طبیعت زیبای این منطقه بگذرانید.
10. پارک ملی یوسیمیتی (Yosemite)
این منطقه که در کوههای سیرا نوادای کالیفرنیا واقع است، معمولا روزها مورد استقبال گردشگران قرار میگیرد اما از آنجایی که هیچ آلودگی نوری در این منطقه وجود ندارد، شبها بهترین مکان برای تماشای ستارگان است. تورهای متعددی برای رصد ستاگران در فصل تابستان در این منطقه ارائه میشوند. پارک ملی یوسیمیتی در سال ۱۸۹۰ میلادی، تاسیس شده و نخستین پارک ملی ایالات متحده آمریکا است. این پارک به دلیل قلههای بلند، آبشارها و بیش از ۲۰۰ گونهی گیاهی و جانوری مختلف، مناظری بسیار خارقالعاده دارد. این مکان، میراث جهانی یونسکو است. روزانه ۱۵ هزار نفر از پارک ملی یوسیمیتی بازدید میکنند.