فهرست محتوا
تعطیلات کریسمس در کشورها
مهم ترین عید مذهبی در تقویم مسیحی، (روز عید پاک به عنوان روز مصلوب شدن و رستاخیز عیسی) است، به خصوص در کشورهای ایالات متحده و کانادا، کریسمس را مهم ترین رویداد سالانه مسیحی محسوب می دارند.
مسیحیان سراسر جهان به همراه دیگر ادیان تولد عیسی مسیح را جشن میگیرند و به فاصله چند روز سال نو میلادی را به جشن و شادی میپردازند.
ریشه تاریخی:
جامعه مسیحیت نخست، میان تاریخ واقعی میلاد عیسی مسیح و مراسم مذهبی بزرگداشت این واقعه، فرق دارد. در دو قرن نخست ظهور آیین مسیحیت، بازشناسی تاریخ زادروز شهدای مسیحی و به پیروی از آن، عیسی، با مخالفتهای بسیاری در بین پیروان این آیین روبرو شد. عده بسیاری از پدران کلیسا، نظرات نیشدار و کنایه آمیزی در خصوص برپایی جشن تولد افراد در ادیان پاگانیسم (آیینهای رقیب مسیحیت و یا چندخدایی) داشتند و در واقع از دید کلیسا، روزِ جانسپاری قدیسان و شهدا می بایست به عنوان روز واقعی به دنیا آمدن آنان، گرامی داشته شود.
منشا دقیق انتخاب روز 25 دسامبر به عنوان میلاد عیسی مسیح در پرده ای از ابهام قرار دارد. تاریخدانان در مورد آنکه پیروان مسیح از چه زمانی شروع به برپاداشتن جشن میلاد او نمودند، به یقین نرسیده اند. گرچه در اناجیل چهارگانه در عهد جدید، تولد عیسی با جزئیات شرح داده شده است، ولی هیچ تاریخی در آنها ذکر نشده است.
ریشه لغوی:
کریسمس ( به انگلیسی :Christmas ) ، به معنای «مراسم عشای ربانی ( مَس ) در روز مسیح» در حدود سال 1151 میلادی به صورت واژه Christes maesse به معنی «جشن مسیح»، وارد زبان انگلیسی قدیم گردید.
محققان معتقدند ، کوتاه تر آن یعنی ( Xmas ) برای نخستین بار در قرن سیزدهم به کار رفته است. واژه قدیمی تر «یول» (Yule) احتمالاً از واژه آلمانی jōl یا انگلوساکسونی geōl که به جشن انقلاب زمستانی اشاره دارد، مشتق شده است.
واژه های متناظر زبان های دیگر، نَویداد (Navidad) در اسپانیایی، ناتاله (Natale) در ایتالیایی و نوئل (Noël) در فرانسوی، همگی معنای «میلاد» را تداعی می کنند و واژه آلمانی «وایناختِن» (Weihnachten)، به معنی «شب تقدیس شده» می باشد.
آیین های کریسمس:
برگزاری کریسمس در کشورهای مختلف مسیحی بنا به سنت و رسم و رسوم آنان است، تفاوت هایی نیز با یکدیگر دارد.
اما مشترکات این مراسم این است که مسیحیان برای جشن گرفتن میلاد عیسی مسیح به کلیساها می روند، در منزل یک درخت کاج را تزیین و چراغانی می کنند و در خیابان ها و کوچه ها دسته دسته سرودهای پرستشی و شکرگزاری اجرا می نمایند.
تاريخچه درخت کريسمس:
سنت درخت کريسمس، به آلمان قرن 16 ميلادی و زمانی که مسيحيان، درختان تزيين شده را به خانههای خود آوردند، برمیگردد.
به تدريج رسم استفاده از درخت کريسمس در بخش های ديگر اروپا نيز طرفدارانی پيدا کرد.
در تزیین درختهای کریسمس اولیه، به جای مجسمه فرشته در نوک درخت، از فیگورهای پریهای کوچک به نشانه ارواح مهربان یا زنگوله که برای ترسانیدن ارواح شیطانی به کار میرفت استفاده میشد.
در لهستان، درخت کریسمس با مجسمه های کوچک فرشته، طاووس و پرندگان دیگر و تعداد بسیار زیادی ستاره، پوشیده میشد. در سوئد، درخت را با تزیینات چوبی که با رنگهای درخشان رنگ آمیزی شده اند و فیگورهای کودک و حیوانات از جنس پوشال و کاه تزیین میکنند. دانمارکی ها، از پرچمهای کوچک دانمارک و آویزهایی به شکل زنگوله، ستاره، قلب و دانه برف استفاده میکنند. مسیحیان ژاپنی بادبزنها و فانوسهای کوچک را ترجیح میدهند.
تزیین درخت در اوکراین نیز بسیار جالب است، آنها حتما در تزیین درخت خود از عنکبوت و تار عنکبوت استفاده میکنند و آنرا خوش یمن میدانند، زیرا بنا بر یک افسانه قدیمی، زنی بیچیز که هیچ وسیلهای برای تزیین درخت و شاد کردن فرزندان خود نداشت، با غصه به خواب میرود و هنگام طلوع خورشید متوجه میشود که درخت کریسمس خانه اش با تار عنکبوت پوشیده شده است و این تارها با دمیدن خورشید به رشته های نقره مبدل شدهاند.
درخت سرو:
امروزه در تمام جهان درخت سرو نماد مهم کریسمس است. اما درخت سرو در آئینهای پاگان و فرهنگ قدیم ایران نیز بسیار مهم بوده و درخت جاودانگی تلقی می شده است هنوز در بسیاری از نقاط ایران به درخت سرو با نگاه تقدس نگریسته می شود.
بابانوئل:
بابا نوئل و یا همان پیرمرد چاق و شکم گنده ی کریسمس که همه بچه ها دوستش دارند و منتظر هدیه های او در جشن کریسمس هستند تا با لباس قرمز و ریش سفید و بلندش بیاید و آن ها را به وجد بیاورد در واقع یاد آور یکی از اسقفهای اسیای صغیر است.
بابانوئل اصطلاح فرانسوی ( Papa Noël ) و یا ( Père Noël ) است. در بیشتر کشورهای دنیا از نام انگلیسی – آمریکایی آن “سانتا کلاوز ( Santa Claus ) استفاده میشود.
بابا نوئل یک عنوان است. اشاره به نام یکی از کشیشان مسیحی به نام سن نیکولاس دارد که در قرن چهارم میلادی زندگی می کرد. وی از اهالی بیزانس و منطقه آناتولی در ترکیه فعلی بوده است. شهرتش به این علت است که او حامی فقرا بوده و به آنان کمک می کرده است. جسد سنت نیکلاس در کشور ترکیه در منطقه Demre ( سواحل دریایی مدیترانه ) مدفون است و به علت مومیایی شدن طبیعی ( به علت سرما ) هنوز قسمتهایی از آن سالم مانده است. دانشمندان در سال 2003 موفق به باز سازی صورت وی از روی استخوانها شدند و با کمال تعجب دریافتند که بابا نوئل واقعی رنگین پوست بوده است.
مسیحیان اروپایی، آمریکایی، عده ای از مسیحیان ارمنی و قسمتی از مسیحیان فارسی زبان، در شب کریسمس خود و کودکانشان را برای آمدن «بابا نوئل» آماده می نمایند.
برخی از اعتقادات درباره بابا نوئل به شرح زیر است ( البته واضح است که این باورها مختص کودکان مسیحی میباشد ) :
• کودکان جورابهای خود را بر میخهایی در بالای تخت خوابشان می آویزند. ( این نیز از کارهای « نیکلاس » قدیس برداشت شده که جورابهای بچهها را پر از هدایایش میکرد )
• اعتقاد بر این است که بابا نوئل از « شومینه » وارد خانه میشود.
• خانه بابانوئل و کارخانه اسباب بازی سازی اش درمنطقه ای در قطب شمال واقع شده است.
• بابانوئل با نوعی سورتمه به شکلی خاص، که چندین گوزن شمالی آن را به دنبال خود میکشند ، به شهر های مختلف میرود. ( سورتمهای که قادر به پرواز است )
• بابا نوئل میداند که کدام بچه در طول سال خوب بوده و کدام بد؟ چون او با خداوند در ارتباط است . و او فقط به بچههای خوب هدیه میدهد.
• بابا نوئل و «مامان نوئل» در کارخانه شان در قطب شمال با همکاری کوتولههای پریزاد ( Elf) هدایا را تولید میکنند
جشنهای زمستانی پیش از کریسمس:
یکی از جشن های مهم محبوب در سنتهای بسیاری از فرهنگها جشن زمستانی است.
بخشی از آن به کم شدن کارهای کشاورزی در فصل زمستان برمیگردد، از دیدگاه دینی ایستر ( عید پاک ) مهمترین جشن در تقویم کلیسایی بوده و کریسمس از اهمیت کمتری برخوردار بود، از سوی دیگر کلیساهای اولیه به جشن گرفتن تولد اعضای کلیسا معترض بودند. برتری جشن کریسمس در دوران مدرن از بسیاری لحاظ منعکس کنده تأثیر سنت جشنهای زمستانی است که در آن میان می توان به جشنهای ساتورنالیا، ناتالیس سولیس ایویچتی، یول اشاره کرد.
در عصر روم ها، جشن ساتورنالیا مشهورترین جشن زمستانی و زمان استراحت، جشن، شادی و پایان قوانین رسمی محسوب میشد.
این جشن به احترام ساتورن از ۱۷ تا ۲۴ دسامبر برگزار میشد، اما در دوره امپراطوری این جشن از هفت به پنج روز تغییر یافت.